فلامنكو فقط يك سبك موسيقي نيست
فلامنكو از يك خط طولاني اجداد اسپانيائي به ارث رسيده است كه بين قرن هشتم و پانزدهم ميلادي در اندلسيا زندگي مي كرده اند.
سبكي از آواز، موسيقي و رقص اسپانيايي است. اين نوع موسيقي تحت تاثير سبكها و فرهنگهاي مختلف به شكل امروزي درآمدهاست و ميتوان گفت كه بيشترين تاثير خود را از كوليهاي اسپانيا گرفتهاست.
در شكلگيري و تكامل اين سبك نميتوان از تاثيرگذاري موسيقي مورها و مسلمانان شمال آفريقا و حتي موسيقي عربي و موسيقي لاتين چشم پوشي كرد.
رقص فلامنكو
فلامنكو در حقيقت از ۳ قسمت رقص فلامنكو، آواز فلامنكو و گيتار فلامنكو تشكيل شدهاست. خاستگاه اين نوع موسيقي ايالت اندلس است، ولي مبدل به سمبل موسيقي اسپانيايي و حتي بهطور كلي فرهنگ اسپانيايي شدهاست.
در فلامنكو از پالوهاي (معادل دستگاه در موسيقي ايراني) مختلف استفاده مي شود. بعضي از اين پالوها عبارتاند از بولرياس، رومبا، الگرياس، فاروكا كه در ادامه به توضيح آنها مي پردازيم.
موسيقي فلامنكو، موسيقي سنتي اسپانيا همانند تمامي موسيقيهاي ديگر در جهان داراي رقص و علائم مخصوص به خود ميباشد كه اين موسيقي و رقص، آن را از انواع ديگر موسيقي متمايز ميسازد.
حركات دست و پا در فلامنكو هر كدام بيانكننده تاريخ، داستان و يا افسانهاي ميباشد كه براي بيان كردن آنها از حركات و فرمهاي بخصوصي استفاده ميشود. اين رقص شباهتهاي بسياري به رقص اعراب دارد.
با مروري بر تاريخ جهان در مييابيم كه اسپانيا و اندولس مدتي در تصرف اعراب بودهاند و اعراب پس از بيرون رفتن از اسپانيا بعضي از فرهنگهاي خود را در اسپانيا به يادگار گذاشتند كه بسياري از اين فرهنگها را در معماري بناها در اسپانيا، موسيقي و رقص آنها به وضوح ميتوان مشاهده كرد.
منشاء اين نوع موسيقي از طبقات پايين جامعه اندولسي سرچشمه گرفته بود، از اين رو موسيقي از وجهه هنري لازم در ميان طبقات متوسط و بالاتر جامعه برخوردار نبود. فرهنگ فلامنكو حاكي از شورش مردم تحت ستم است.
اقوام مسلمان شمال آفريقا ملقب به مورها، اقوام خيتانو و يهوديان كه همگي در گذشته از سوي تفتيش عقايد كليساي اسپانيا مورد اذيت و آزار و تبعيد واقع شدهاند. اقوام خيتانو اساساً پايهگذار اوليه اين شكل هنري بودهاند اما آنها تنها داراي يك فرهنگ شفاهي هستند. آوازهاي محليشان از طريق اجراي مكرر آن در مجالس اجتماعي به نسل جديد منتقل شدهاست. اين طبقات فقير غير چادرنشين جامعه اندولسي بهطور كلي بيسواد بودند.
هميشه در گذر زمان تغييرات و تعريفاتي وجود داشتند كه آثار هنرمندان هر قرن بر آنها وارد ميشد و موسيقي فلامنكو هم مثال كاملي از اين نوع تغييرات است و تا به امروز نيز در حال تغيير و تحول بودهاست.
نسلهاي جديد فلامنكو، سبكهاي جاز و ديگر سبكهاي آفريقايي و برزيلي را با فلامنكو مدرن تركيب كردهاند. فلامنكو يكي از غنيترين و فوقالعادهترين فرمهاي موسيقي در جهان است و بر طبق گفته منتقدين فلامنكو اصيل و خالص هيچگاه در صنعت موسيقي و هنر كمرنگ نميشود.
پالوها و سبك هاي گيتار فلامنكو
• الگرياس به معني مهماني، سرافرازي، شادي و سرور است و همين الفاظ را نيز به شنونده القاء مي كند.
• بولرياس به معني فريب ها و شوخي ها و مشخص ترين فرم فلامنكو است كه از آوازهاي كولي ها اقتباس شده است.
• كلمبياناس سبكي با حالت اميدوارانه و با ريتمي سنكوپ دار مي باشد.
• فاندانگو كه با اين ريتم اسپانيائي ها به رقص و پايكوبي مي پردازند.
• فاروكا ريتمي منظم و اندوه آور دارد.
• گاروتين كه داراي تمي ساده و با وارياسيون است.
• گرانادياس كه داراي ريتم و وزني آزاد و بدون ريتم است.
• گئاحيراس كه داراي حالتي شاد و زنده آمريكاي لاتين است.
• مالاگنيا بداهه سرائي و هارموني خاص از ويژه گي هاي اين سبك است.
• پتنزا خرافات در مورد اين سبك زياد است و مي گويند اين سبك باعث بدشانسي مي شود.
• رومبا يك سبك فلامنكو محض كه داراي ريتم دو ضربي سنكوپ دار است.
• سگرياس سبكي پر احساس و با حالتي غم انگيز
• سوياناس اين سبك بسيار چابك، سرزنده و سرشار از شوخي هاي شاعرانه است.
• سولئا داراي لهجه اي منحصر به فرد است.
• سولئارس از مهمترين فرم هاي فلامنكو است، تا آنجا كه آنرا مادر فلامنكو مي نامند.
• تانگو از اساسي ترين سبك هاي فلامنكو است كه سبكهاي مختلفي نيز دارد.
• تارانتاس از لحاظ ريتميك بسيار آزاد و بدون ضرب و ميزان بوده اما با آن نمي توان رقصيد.
• تارانتوس بسيار ريتميك و منظم مي باشد.
• تينتوس از دقيق ترين سبك هاي فلامنكو كه بسيار اندوهناك و غمگين است.
• ورديالس معمولا زوجها و يا گروه ها با اين ريتم به رقص مي پردازند.
• ويانسيكو به معني روستائي است.
• زامبرا اين سبك نه به تندي تانگو و نه به آهستگي تينتوس است.
• زاپاتئادو به معني ضربه با كفش است و به حركت پاي رقصنده گفته مي شود كه با نوك و پاشنه پا انجام مي شود.
منبع: http://sadda.ir